door Jeroen Veldhuis | 21 nov 2018 | Algemeen, Verbintenissenrecht
Wat is onverschuldigde betaling?
Onverschuldigde betaling is volgens bet Burgerlijk Wetboek:
“Degene die een ander zonder rechtsgrond een goed heeft gegeven, is gerechtigd dit van de ontvanger als onverschuldigd betaald terug te vorderen.” [1]
Echt duidelijk en begrijpelijk is deze omschrijving niet. In begrijpelijk Nederlands is onverschuldigde betaling:
“je geeft iemand iets zonder dat daarvoor een afspraak is gemaakt en zonder dat het je bedoeling was.”
Hierbij kan je denken aan de volgende situaties.
Voorbeeld 1
Karel koopt via Marktplaats een fiets. Dit betekent dat Karel met de verkoper een (schriftelijke of mondelinge) koopovereenkomst aangaat. Zoals afgesproken, wil Karel de koopprijs per bank betalen, maar bij het invoeren van het rekeningnummer draait hij twee getallen om. In plaats van de verkoper krijgt een wildvreemde het geld bijgeschreven. Met de persoon die jouw geld bijgeschreven krijgt, heeft Karel geen verhouding op basis waarvan hij geld zou moeten betalen en hij wil dit ook niet. Karel heeft zonder rechtsgrond betaald aan deze persoon en er is sprake van onverschuldigde betaling.
Voorbeeld 2
Nicolaas heeft een vonnis op basis waarvan Mieke € 50.000 aan hem betalen. Nadat de Mieke is aangeschreven, betaalt zij vordering. Mieke laat het er niet bij zitten en gaat in hoger beroep. Met succes: het gerechtshof vernietigt het vonnis. Hiermee is het vonnis komen te vervallen, is de betaling van Mieke aan Nicolaas zonder rechtsgrond gedaan en is sprake van onverschuldigde betaling door Mieke.
Gevolgen
Het gevolg van de onverschuldigde betaling door Karel is dat hij de verkoper alsnog moet betalen, omdat die de koopprijs van de fiets nog niet heeft ontvangen. Ook zal Karel het onverschuldigd betaalde bedrag terug willen krijgen. Dit betekent dat hij moet achterhalen wie de houder is van het rekeningnummer en vervolgens moet hij hopen dat deze persoon het geld vrijwillig terugstort.
Naast het bedrag dat onverschuldigd is betaald, kunnen Karel en Mieke ook aanspraak maken op de wettelijke vertragingsrente. Deze rente is verschuldigd vanaf de datum van de onverschuldigde betaling tot aan de dag dat de het bedrag wordt terugbetaald. Het is niet nodig om eerst een aanmaning te sturen, voordat je hier aanspraak op kan maken.[2]
Verjaarde vordering
Het komt voor dat een schuldeiser te lang stil zit met als gevolg dat zijn vordering verjaart. Is een vordering verjaard, dan kan de schuldeiser die vordering niet meer afdwingen bij de rechter.
De vordering bestaat nog wel, maar is niet meer afdwingbaar. Wat overblijft is, zoals juristen dat noemen, een natuurlijke verbintenis.
Betaal je een verjaarde vordering, dan voldoe je aan een verbintenis en dus is er géén sprake van onverschuldigde betaling.
Verjaring
De vordering uit onverschuldigde betaling kan ook verjaren. De verjaringstermijn bedraagt vijf jaar.[3] Deze verjaringstermijn start op de dag nadat de benadeelde daadwerkelijk in staat is om een rechtsvordering tot terugbetaling in te stellen. De verjaringstermijn voor de vordering van Mieke start op de dag nadat het gerechtshof uitspraak heeft gedaan.[4]
=====
[1] Artikel 6:203 lid 1 BW.
[2] Hoge Raad 19 mei 2000, ECLI:NL:HR:2000:AA5863, r.o. 3.4.
[3] Artikel 3:309 BW.
[4] Hoge Raad 3 juni 2016, ECLI:NL:HR:2016:1052 (De Leeuws c.s./Pinoccio).
Vind ik leuk:
Vind-ik-leuk Laden...
door Jeroen Veldhuis | 15 nov 2018 | Incasso, Verbintenissenrecht
Als een debiteur je facturen niet betaalt, dan gebeurt het vaak dat je niet meteen actie onderneemt. Debiteuren achter de broek aanzitten, is niet leuk en heeft vaak geen prioriteit. En daarnaast kiest men er in het huidige economische klimaat er toch vaak voor om zo min mogelijk kosten te maken en kiest men er vaak voor om geen actie te ondernemen tegen debiteuren. Dit brengt echter wel een risico met zich mee.
Zit je te lang stil, dan verjaart je vordering. Dit betekent niet dat je vordering vervalt, maar dat je je vordering niet bij de rechter kan afdwingen.
Een belangrijke verjaringstermijn is de termijn die ziet op de betaling van geldsommen, dividend, rente, huur, pacht en verder alles wat per jaar of kortere termijn moet worden betaald. Hiervoor geldt een verjaringstermijn van vijf jaar.[1]
Ook voor vorderingen gebaseerd op onverschuldigde betaling, schadevorderingen, vorderingen tot nakoming van verbintenissen en vorderingen die gaan over een tekortkoming in de nakoming en ontbinding van verbintenissen verjaren na vijf jaar.[2]
Begin verjaring
De verjaring begint in principe te lopen op de dag die volgt op de dag waarop onmiddellijke nakoming kan worden gevorderd.[3] Als bijvoorbeeld een geldlening op 1 januari 2019 opeisbaar wordt, dan begint de verjaringstermijn te lopen op 2 januari 2019.
Voor de verjaring van vakantiedagen geldt een aparte regeling. Daarvoor verwijs ik naar mijn blog over dat onderwerp.
Stuiting
Het is mogelijk om de verjaring te stoppen (in jargon: het stuiten van de verjaring). Als je dat doet, dan begint de verjaringstermijn weer opnieuw te lopen.
Stuiten kan door een schriftelijke aanmaning of een schriftelijke mededeling waarin de schuldeiser zich ondubbelzinnig zijn recht op nakoming voorbehoudt. Voorwaarde is wel dat de aanmaning/mededeling de schuldenaar moet hebben bereikt.[4] Als de ontvangst van de aanmaning wordt betwist, dan moet de schuldeiser aantonen dat de aanmaning/mededeling door de schuldenaar is ontvangen.[5]
Men neemt vaak aan dat het sturen van een aangetekende brief de oplossing is. Maar ook dit is niet zonder risico’s. Wat nu als de postbode de aangetekende brief niet kan overhandigen aan de schuldenaar en deze haalt de aangetekende brief vervolgens niet af. Vervolgens verweert de schuldenaar zich met de stelling dat de vordering verjaard is en dat hij geen afhaalbericht van de postbode heeft ontvangen. In dat geval moet de schuldeiser aantonen dat (i) hij de brief aangetekend heeft verzonden en (ii) de brief (tijdig) aan de schuldenaar is aangeboden.[6] Dit probleem kan je voorkomen door de deurwaarder de aanmaning te laten betekenen (sommatie-exploot). Dan weet je zeker dat de sommatie de schuldenaar bereikt. Deurwaarders mogen zelf bepalen hoeveel ze in rekening brengen voor een sommatie-exploot. De prijs varieert tussen ongeveer € 55 en € 100 per sommatie-exploot. Neem gerust contact met me op als je een suggestie wilt voor een goedkope deurwaarder.
Een andere manier om de verjaring te stuiten, is door beginnen van een gerechtelijke procedure waarin je betaling van de onbetaald gelaten facturen vordert.
Ook de schuldenaar kan er – al dan niet bewust – voor zorgen dat de verjaring wordt gestuit, namelijk door de vordering te erkennen.[7] De erkenning kan bestaan uit het doen van een aanbod tot betaling, het doen van een deelbetaling of het vragen om uitstel van betaling of het vragen om een betalingsregeling.[8] Dit kan zowel mondeling als schriftelijk. Ook hiervoor geldt dat de schuldeiser moet aantonen dat de vordering door de schuldenaar is erkend.[9] Dus vraag altijd of de schuldenaar zijn verzoek om uitstel of om een regeling schriftelijk of per e-mail wil doen. Dit versterkt je bewijspositie in een eventuele gerechtelijke procedure aanmerkelijk.
[2] Artikelen 3:309, 310 en 311 BW.
[5] Artikel 150 Rv en Gerechtshof Arnhem 8 mei 2012, ECLI:NL:GHARN:BW5311. Weliswaar zag de casus waarover het Gerechtshof Leeuwarden oordeelde op de vraag of de gedaagde in verzuim was komen te verkeren, maar de onderliggende regel over het aantonen dat de aangetekende brief is aangeboden, geldt ook voor verjaring.
Vind ik leuk:
Vind-ik-leuk Laden...
Recente reacties