door Jeroen Veldhuis | 8 dec 2016 | Rechtspraak
Als voorloper van het kantongerecht kende Nederland de vrederechter. De Franse bezetter voerde in 1811 in het voormalige Koninkrijk Holland de Vrederechter in en in 1838 werd de vrederechter weer afgeschaft.
Wellicht ingegeven door het initiatief Spreekuurrechter van de rechtbank Noord-Nederland of de burenrechter van de rechtbanken Midden-Nederland en Oost-Brabant om een laagdrempelige goedkope en snelle procedure in het leven te roepen, diende de ChristenUnie op 1 december jl. de volgende motie:
“overwegende dat het van belang is dat burgers op een laagdrempelige manier toegang hebben tot de rechtspraak;
voorts overwegende dat in onder andere België en Frankrijk initiatieven bestaan om rechtspraak in de wijken, dorpen en steden terug te brengen, waarbij de focus niet alleen ligt op juridische maar ook op maatschappe- lijke geschillenbeslechting;
constaterende dat de rechtspraak komend jaar een pilot start met burenrechters, waarbij buren voor een bedrag van onder de € 40 hulp kunnen krijgen om hun burenruzie te laten oplossen;
verzoekt de regering, een onderzoek in te stellen naar de haalbaarheid, (maatschappelijke) kosten en baten en inpasbaarheid in de reguliere rechtspraak van een vrederechter, die:
- regelmatig in iedere gemeente zitting heeft;
- een klein bedrag aan griffiekosten rekent;
- zich richt op juridisch gezien eenvoudige zaken van zowel civiele alsbestuursrechtelijke en strafrechtelijke aard;
- bestaat uit (kanton)rechters die ook in de gewone rechtspraakwerkzaam zijn of waren;
- zich waar mogelijk richt op finale geschillenbeslechting”
Bij brief van 5 december jl. reageerde minister Van der Steur positief op dit verzoek:
“Ik heb in reactie op de motie aangegeven dat ik het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) vraag om te onderzoeken wat de ontwikkelingen in België en Frankrijk zijn en wat bruikbaar zou kunnen zijn voor het Nederlandse rechtsbestel. Ik heb daarbij tevens aangegeven dat het onderzoek in nauw overleg met de Raad voor rechtspraak wordt vormgegeven en verbinding kan worden gelegd met de verdere ontwikkeling van de digitalisering van de rechtspraak. Op de vraag naar het mogelijke tijdpad van een onderzoek heb ik gezegd dat ik uw Kamer daarover voor de stemming over de motie zal informeren.
Het onderzoek zal door het WODC worden opgepakt. Een eindrapport is medio 2018 te verwachten.”
Op 6 december jl. nam de Tweede Kamer de motie aan. Frits Bakker, voorzitter van de Raad voor de Rechtspraak, reageerde verheugd:
“Wij zijn daar erg blij mee, want laagdrempelige toegang is een belangrijk doel van ons vernieuwingsprogramma Maatschappelijk Effectieve Rechtspraak’. ‘Veel zaken bereiken ons nu niet, terwijl alleen de rechter de knoop kan doorhakken als het niet lukt het samen eens te worden. Met die duidelijkheid is uiteindelijk iedereen gebaat.”
Een eerste aanzet is gegeven, maar we moeten dus nog ruim anderhalf jaar wachten op het eindrapport. En bij een positieve uitkomst zal het vervolgens nog wel een aantal jaar duren voordat de Vrederechter daadwerkelijk terugkeert in Nederland.
Vind ik leuk:
Vind-ik-leuk Laden...
door Jeroen Veldhuis | 16 sep 2016 | Procesrecht, Rechtspraak
De rechter gaat spreekuur houden. Nou ja, niet iedere rechter. Een aantal kantonrechters bij de rechtbank Noord-Nederland, locatie Assen werkt mee aan het experiment De Spreekuurrechter. In dit blog leg ik uit wat het doel is en hoe deze procedure verloopt.
Aard procedure
De spreekuurrechter is geen gerechtelijke procedure zoals we nu kennen. Het is een zogenaamde ‘artikel 96 Rv procedure’. Dit betekent dat partijen zich gezamenlijk tot een kantonrechter wenden en dat de kantonrechter bepaalt hoe het geding verloopt. Wil één van beide partijen niet naar de Spreekuurrechter, dan houdt het op en moet de gewone kantonprocedure gevolgd worden.
De insteek is een laagdrempelige, snelle en goedkope procedure, waarin partijen zelf uitleggen wat het probleem is en hoe het probleem volgens hen moet worden opgelost. Er wordt in principe niet schriftelijk geprocedeerd, maar enkel mondeling en er is geen eis en geen verweer. De Spreekuurrechter zal proberen de waarheid boven tafel te krijgen en zal proberen een praktische oplossing te vinden waarmee beide partijen akkoord zijn. De Spreekuurrechter is gebaseerd op de Vrederechter, zoals we die vroeger kenden (1811 – 1838) en zoals ze nu nog steeds kennen in België.[1]
Selectie
Alleen met een verwijzing van het Juridisch Loket Assen, DAS of Univé Rechtshulp kan je je tot de Spreekuurrechter wenden. Het Bureau Spreekuurrechter beoordeelt vervolgens of zaak geschikt is. Hierbij wordt gekeken naar het soort procedure, onder andere arbeidszaken, huurzaken, consumentenzaken, schades, geldvorderingen en burenruzies komen in aanmerking. Verder moet het een geschil zijn tussen twee partijen. Misschien dat in de toekomst geschillen tussen meer partijen ook in aanmerking komen. Komt een zaak in aanmerking, dan wordt een mondelinge behandeling (het spreekuur) gepland.
Kosten
Partijen zijn het griffierecht voor kantonzaken verschuldigd, met dien verstande dat beide partijen de helft van het voor hen geldende griffierecht betalen. In tegenstelling tot in kantonzaken is de verweerder nu wel griffierecht verschuldigd. Het griffierecht moet voorafgaand aan het spreekuur zijn betaald.
Het spreekuur
De procedure vindt in principe enkel mondeling plaats en het spreekuur wordt opgenomen (audio), zodat het later terug kan worden geluisterd. Partijen voeren zelf het woord. Als één van partijen een advocaat heeft, gaat het spreekuur alleen door als de andere partij daarmee instemt.
Het spreekuur zal niet altijd eindigen in een minnelijke schikking. Is dat het geval, dan zijn er drie opties:
- de rechter geeft partijen advies en daarmee is de procedure voor partijen afgelopen;
- partijen krijgen de gelegenheid hun standpunten met onderbouwing op papier te zetten, waarna de rechter bepaalt hoe de procedure wordt voortgezet; of
- de rechter wijst een mondeling of schriftelijk vonnis. Wordt een vonnis gewezen, dan volgt geen proceskostenveroordeling.
Looptijd
De Spreekuurrechter zal vanaf 1 oktober 2016 zaken in behandeling nemen en het experiment zal uiterlijk tot 1 oktober 2017 duren zolang nog geen 100 zaken aanhangig zijn.
UPDATE: Resultaten
Op 24 september 2018 berichtte de Rechtspraak dat de proef met de Spreekuurrechter succesvol is verlopen. Van de geselecteerde zaken is 91% geschikt. Minpunt bleek het aantal zaken dat uiteindelijk door de Spreekuurrechter in behandeling is genomen, dit was slechts 40% van het aantal aangemelde zaken. Dit lage percentage komt vooral doordat beide partijen akkoord moeten gaan met de behandeling door de Spreekuurrechter.
=====
[1] Mijn blog over de Vrederechter lees je hier.
Vind ik leuk:
Vind-ik-leuk Laden...
Recente reacties